فرقانی در گفت وگو با گروه دانشگاه ایرنا؛
فضای آكادمیك روزنامه نگاری فقیر است
ساخت اپل آی دی: تهران - رییس دانشكده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی با بیان این كه هیچ گاه ارتباط نزدیكی بین عرصه آموزش روزنامه نگاری و علوم ارتباطات و موسسه های رسانه ای وجود نداشته است، اظهار داشت: فضای آكادمیك دچار خلاء و فقر تجربه روزنامه نگاری است.
مهدی فرقانی روز یكشنبه در گفت وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا اظهار نمود: نباید انكار كرد كه به جز در حدود 10 سال اول تاسیس دانشكده علوم ارتباطات كه پیوند نزدیكی بین آموزش روزنامه نگاری با ظرفیت ها و امكانات در اختیار آن زمان روزنامه كیهان وجود داشت، هیچ گاه ارتباط نزدیكی بین عرصه آموزش روزنامه نگاری و علوم ارتباطات و موسسه های رسانه ای، مطبوعات، رادیو و تلویزیون و دیگر رسانه ها با محیط آكادمیك مشاهده نشده است.
وی اضافه كرد: این وضعیت سبب شده كه هم رسانه ها از ظرفیت ها و امكانات دانشگاه ها تا حدی محروم بمانند و هم دانشگاه از امكان آموزش های عملی به دانشجویان خود تا حدی فاصله داشته باشد.
از نگاه این استاد ارتباطات، محیط حرفه ای ما دچار نارسایی بوده و هم فضای آكادمیك خلاء و فقر تجربه روزنامه نگاری دارد و تا زمانی كه این دو به هم پیوند نخورند، نمی توان انتظار كارایی خیلی بالایی را از آنها داشت.
**خلاء آموزش های نظری روزنامه نگاری
فرقانی تصریح كرد: به صورت كلی، از یك طرف، امروز دانشجویان روزنامه نگاری راهی به موسسه های رسانه ای و مطبوعاتی حتی برای گذراندن یك دوره دو واحدی كارآموزی ندارند و از سوی دیگر در محیط های تجربی خلاء آموزش های نظری روزنامه نگاری وجود دارد.
وی با بیان این كه منظور از خلاء آموزش های نظری تنها تكنیك، شناخت سبك هرم وارونه، نوشتن لید خوب و استاندارد بودن ساختار خبر و گزارش نیست، اظهار داشت: اینها ها بخشی از داستان است و بخش مهمتر، آن چیزی است كه همواره در داوری نسبت به آموزش روزنامه نگاری مغفول بوده است.
فرقانی آموزش روزنامه نگاری را انتقال مجموعه ای از تكنیك های روزنامه نگاری، دانش و بینش و نگرش اجتماعی نسبت به روزنامه نگاری، شناخت حقوق و مسوولیت های اجتماعی روزنامه نگاری، وقوف و پایبندی به اخلاق حرفه ای و كوشش برای حفظ استقلال روزنامه نگاری برشمرد.
وی اضافه كرد: تحقق این امور تنها در گرو تلاش شخصی روزنامه نگاران نیست بلكه نیاز به قانون گذاری، اصلاح بینش و نگرش مدیریتی در سطح كشور و فرهنگ سازی نسبت به حقوق و مسوولیت های روزنامه نگاری و به شكلی پاسداشت اخلاق عمومی در جامعه دارد تا بتوان توقع پاسداشت اخلاق حرفه ای را داشت.
رییس دانشكده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی تصریح كرد: وقتی فساد در جامعه توسعه پیدا می كند و اخلاق عمومی دچار اضمحلال می گردد تنها از روزنامه نگار نمی توان انتظار رعایت اخلاق حرفه ای را داشت بلكه این ها مجموعه در هم تنیده گسترده ای هستند كه هر كدام از اجزای آن ناقص باشد كارایی بقیه را هم دچار اختلال می كند.
وی تصریح كرد: وقتی صحبت از آموزش روزنامه نگاری می گردد تنها داوری ما محدود به توانایی دانشجویان و دانش آموختگان این رشته در رعایت تكنیك ها و اصول استاندارد نگارش خبر، مصاحبه، مقاله یا امثال اینها نباشد كه با اینكه اینها بخشی از ماجراست اما یك روزنامه نگار نیاز به دانش، بینش و شناخت اجتماعی دارد؛
فرقانی اضافه كرد: خبرنگار باید منافع و مصالح ملی، مقتضیات بین المللی و اقتضاء های توسعه ملی، مجموعه مسوولیت خویش را در برابر تاریخ، جامعه و نهاد قدرت داشته باشد.
استاد علوم ارتباطات اظهار داشت: پایبندی به این شناخت نیازمند تامین معیشت روزنامه نگار است؛ به نحوی كه او یا حتی مدیرانش مجبور نباشند برای دخل و خرج و سر پا نگه داشتن موسسه رسانه ای، روزنامه و پایگاه خبری با منابع خبری وارد معامله شوند؛ این اتفاقی است كه كمابیش رخ می دهد و متاسفانه شرافت حرفه ای روزنامه نگاری را دچار خدشه می كند.
**ابهام ها و سوالات تاریخی پیش روی روزنامه گاری
فرقانی درباره میزان پاسخگویی رسانه ها به مخاطبان هم اظهار داشت: این مساله از دو جنبه قابل بررسی است؛ از یك سو، شناخت، دانش و آگاهی ای كه روزنامه نگار و مدیران رسانه ای ما باید برای پاسخگویی به نیازهای مخاطبان و جامعه و پاسداشت منافع ملی داشته باشند و از جانب دیگر فضا و امكاناتی است كه برای فعالیت روزنامه نگاران شكل می گیرد؛
'یعنی این كه چقدر قوانین و فضای اجتماعی و سیاسی برای انجام مسوولیت اجتماعی روزنامه نگاران تسهیل كننده و یا بازدارنده است و چقدر مدیران و ساخت قدرت نسبت به این مساله واقف بوده و به اقتضائات آن تن می دهند.'
**خلاء های 180ساله تاریخ روزنامه نگاری
وی تصریح كرد: با وجود 180 سال تاریخی كه در حوزه روزنامه نگاری داریم این كمبودها، خلاء ها و ضعف ها تابحال رفع نشده است و هنوز خیلی از بخش های مدیریتی در جامعه خبرنگار را به مثال بلندگو یا تبلیغات چی می خواهند و حاضر نیستند تن به نظارت و دیده بانی مطبئعات، روزنامه نگاران و رسانه ها بدهند و با استفاده از اینها نسبت به عملكرد خود پاسخگویی داشته باشند.
فرقانی اضافه كرد: این رنج تاریخی مربوط به روز گذشته و امروز هم نیست و از بدو انتشار روزنامه در ایران تا به امروز بوده و دلایل و عوامل متعددی هم دارد. بخشی از این مساله روزنامه نگاران، بخشی هم مدیران و دست اندركاران رسانه ها و بخش دیگر فضای عمومی جامعه و رفتار قدرت در قبال رسانه ها و روزنامه نگاران است و همه را باید در كنار هم ارزیابی و تحلیل كرد.
این استاد دانشگاه یادآوری كرد: كار روزنامه نگاری در ایران مانند همه جای دنیا با كار تجربی شروع شده و نزدیك به نیم قرن از تاسیس اولین دانشكده علوم ارتباطات در كشور می گذرد.
وی اضافه كرد: گرچه آموزش های پراكنده روزنامه نگاری در خیلی سال قبل و نزدیك به كمتر از 80 سال وجود داشت اما منهای وقفه ای كه در جریان انقلاب فرهنگی رخ داد و رشته های روزنامه نگاری و روابط عمومی منحل شد و سالها به صورت یك گرایش كمرنگ ذیل رشته علوم اجتماعی تدریس شد، حدود 50 سال است كه آموزش های اكادمیك، منظم و مستمر روزنامه نگاری انجام می گردد.
فرقانی یادآوری كرد: از سال 69 به بعد دوباره این رشته ها احیا و از همان سال مقطع كارشناسی ارشد و در سال 75 مقطع دكترای آنها افتتاح شد.
محمود صارمی خبرنگار و رئیس فقید نمایندگی خبرگزاریِ جمهوری اسلامی (ایرنا) در افغانستان، به همراه هشت نفر از اعضای كنسولگری ایران، 17 مرداد سال 1377 در مزار شریف به دست گروهك تروریستی طالبان به شهادت رسید. به همین مناسبت در تقویم رسمی كشور این روز، روز خبرنگار نامگذاری شده است.
**6984**1601**
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب